๔๒ บทขยายกริยาที่เป็นนามบทประกอบด้วยวิภัตติต่างๆ

๑. นามบทที่ประกอบด้วยวิภัตติต่าง ๆ  

         ได้แก่ นามบทที่ประกอบด้วยวิภัตติอื่นมีทุติยาวิภัตติเป็นต้น มีสัตตมีวิภัตติเป็นที่สุดที่มีความเกี่ยวข้องกับกริยา เว้นปฐมาวิภัตติ ฉัฏฐีวิภัตติทั้งหมด และสัตตมีวิภัตติบางอย่างที่เป็นบทขยายประธาน ดังที่ได้กล่าวมาแล้วในตอนว่าด้วยบทประธาน.

๑ บทนามที่ประกอบด้วยทุติยาวิภัตติ

         บทนามที่ประกอบด้วย อํ และ โย ทุติยาวิภัตติ ที่มีสำเนียงอายตนิบาตว่า ที่ปรากฏในแบบเรียนว่า ซึ่ง, สู่, ยัง, สิ้น.  และที่ปรากฏอยู่นอกแบบเรียนอีกว่า กะ,เฉพาะ, ให้เป็น, ว่าเป็น. รวมไปถึงที่ไม่ต้องออกสำเนียงอายตนิบาตให้แปลเพียงศัพท์เดิมด้วย ใช้เป็นบทขยายกริยาอย่างเดียว มีชื่อเรียกโดยเฉพาะและความหมายโดยสังเขปดังตารางนี้

ชื่อเรียก	คำแปล	ความหมายโดยสังเขป	หมายเหตุ
อวุตตกรรม	ซึ่ง	เป็นที่ทำ	จัดเป็นบทที่ขยายกริยาประเภทนี้โดยตรง และขยายกริยาได้อย่างเดียว
สัมปาปุณียกรรม	สู่	เป็นที่ไปถึง
การิตกรรม	ยัง	เป็นที่ใช้ให้ทำ
อกถิตกรรม	กะ, เฉพาะ	เป็นที่รับพูด
วิกติกรรม	ให้เป็น	เป็นบทกรรมที่ถูกเปลี่ยนจากบทกรรมเดิม	๒ ประเภทนี้ ไม่เข้าเกณฑ์ของบทที่ขยายกริยาประเภทนี้
กริยาวิเสสนะ	-	เป็นคุณบทแห่งกริยา
อัจจันตสังโยคะ	สิ้น, ตลอด	เป็นที่ลุล่วง	ขยายได้ทั้งนามและกริยา

         จะได้กล่าวบททุติยาวิภัตติทั้งหมดเหล่านี้ไปตามลำดับ